Sakin Grip oLmayin
Size 1,5 ile 5 gun arasinda zaman kaybettiriyor…İstanbul universitesi Tip Fakultesi Viroloji ve İmmunoloji Ana Bilim Dali oGretim uyesi Prof. Dr. Selim Badur, grip nedeniyle oluşan iş gunu kaybinin 1,5 ile 4,9 gun arasinda deGiştiGini, kayiplarin toplum aCisindan buyuk maliyetler yarattiGini bildirdi.
Prof. Dr. Badur, yaptiGi yazili aCiklamada, son 15 yildir ozellikle Cocuklarda ve risk gruplarindaki kişilerde oluşturduGu olumsuzluklar uzerinde durulan gribin, son yillarda Calişan kesim uzerindeki olumsuzluklarinin da irdelenmeye başlandiGini belirtti.
Son 13 yilin bilimsel makale taramalarinin, gribin maliyetinin Almanya ve Fransa’da yilda 10-15 milyar dolara kadar yukseldiGini gosterdiGini ifade eden Prof. Dr. Badur, iş yerlerinde gribal enfeksiyonlara karşi mucadele etmenin ve salgin oncesinde gerekli tedbirleri almanin iş dunyasi aCisindan hayati onem taşidiGini vurguladi.
Avrupa Grip Gozlem Komitesi (EISS) ile Avrupa Hastaliktan Korunma ve Kontrol Merkezi’nin (ECDC) 2008 yili başinda Avrupa’daki grip dalgasi konusunda kamuoyunu bilgilendirdiGini ve gerekli onlemlerin alinmasi konusunda uyarida bulunduGunu animsatan Prof. Dr. Badur, Birleşmiş Milletler (BM) ve Dunya Bankasi’nin da yayimladiklari raporda, grip ve kuş gribi konusunda uyarilarini tekrarladiGini ifade etti.
Son 15 yilda, en fazla kuCuk Cocuklarda etkili olan mevsimsel gribin, artik ciddi biCimde Calişan yetişkinler uzerinde olumsuz etkiler yarattiGini ve iş gucu kayiplarina yol aCtiGini belirten Prof. Dr. Badur, şunlari kaydetti:
”Gribin 3-4 gunluk akut donemini atlattiktan sonra işe donen Calişanlarin performansi yuzde 80 duşuyor, tam olarak iyileşmeleri ise 1-2 haftayi buluyor. İş gucu kayiplari sadece yetişkinlerin kendi hastaliGindan kaynaklanmiyor, grip olan Cocuklarina bakmak iCin evde kalan yetişkinlerin iş gunu kayiplari da 7 gune kadar Cikiyor. Cocuklari ile ilgilenmek zorunda kalan yetişkinler, iş yerine gelseler bile uykusuz olduklari iCin iyi bir performans gosteremiyor. Grip nedeniyle oluşan iş gunu kaybi 1,5 ile 4,9 gun arasinda deGişiyor. İş gunu kaybi ve hastalik sonrasi işe donen kişilerin duşuk kapasiteyle Calişmaya devam etmelerinden doGan uretim kayiplari, toplum aCisindan buyuk maliyetler yaratiyor.”
Gripten korunma ve ayni zamanda grip tedavisinin birCok etkili yontemi olduGunu belirten Prof. Dr. Badur, aCiklamasinda, ”Gribin toplum uzerindeki ekonomik yukunu azaltmak iCin bu yontemlerden faydalanilmalidir. ozellikle toplu grip salgini ihtimalinin bulunduGu iş yerlerinde gerekli onlemleri almak, iş yeri sahibinin sorumluluGu olmalidir. Bu bilinCle hareket etmek, iş yerlerindeki bu kayiplari da minimuma indirebilecek, diGer yandan da toplum saGliGi anlaminda olumlu bir adim atilabilecektir” ifadesine yer verdi.
Kulaklar Neden cinlar?
Her zaman “Bizi biri aniyor” deriz ama…
Endustriyel gurultu, yangin alarmlari, trafik gurultusu ve yuksek sesle muzik dinleme gibi Cevresel etkenlerin kulak Cinlamasi rahatsizliGinin en sik rastlanan nedenleri arasinda yer aldiGi bildirildi.
Canakkale Onsekiz Mart universitesi (COMu) Araştirma ve Uygulama Hastanesi Kulak Burun BoGaz ve Baş Boyun Cerrahisi Hastaliklari Ana Bilim Dali Uzmani Yrd. DoC. Dr. OGuz GuClu, AA muhabirine yaptiGi aCiklamada, kulak Cinlamasinin CoGu zaman kişilerin normal hayatlarini etkileyecek boyutlara ulaşabildiGini soyledi.
Kulak Cinlamasinin birCok olasi nedeni bulunduGunu, kuCuk bir kulak kirinin dahi geCici bir sure Cinlama yapabileceGini ifade eden Yrd. DoC. Dr. GuClu, bunun yaninda enfeksiyon, kulak zarinda delinme, orta kulakta sivi birikmesi, orta kulaktaki kemiklerin eklem yerlerinin sertleşmesi, baş, boyun bolgesindeki damar genişlemeleri, denge ve işitmeyi saGlayan sinirde kaynaklanan bir tumorun bu rahatsizliGa yol aCabileceGini vurguladi.
Yrd. DoC. Dr. GuClu, her durum iCin tedavinin Cok farkli olduGunu, yuksek ya da duşuk tansiyon, şeker hastaliGi, tiroid problemleri, baş ve boyun bolgesine gelen darbeler, bazi romatizma ilaClari ile antibiyotikler, sakinleştirici ilaClar ve aspirinin de kulak Cinlamasini ortaya CikarabildiGini soyledi.
Bu tip rahatsizliklarin teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmiş bir doktora kontrol olmak ve kulak Cinlamasinin gerCek nedenini bulmanin onemli olduGuna işaret eden Yrd. DoC. Dr. GuClu, şoyle konuştu:
”Kulak Cinlamasi, CoGunlukla işitme sinirlerinin uClarinda meydana gelen hasarlardan dolayi gelişir. Bu sinir uClarinda meydana gelecek bir hasar, işitme kaybi ve Cinlamaya yol aCar. Yuksek ses kulak Cinlamasinin en sik rastlanan nedenidir. BirCok insan endustriyel gurultunun, yangin alarmlarinin, yuksek sesle muzik dinlemenin ne kadar zararli olduGundan ya habersiz ya da bunlari umursamiyor. Stereo kulakliklarla yuksek sesle muzik dinlemek riski daha da fazlalaştiriyor.”
Yrd. DoC. Dr. GuClu, her şeyden once işitme sisteminin vucudun en hassas ve kirilgan sistemi olduGunu belirterek, kulak Cinlamasindan korunmanin yontemleri hakkinda şu bilgileri verdi:
”Kan basinci surekli kontrol ettirilmelidir. Tuz alimi kisitlanmalidir. Sinir sistemine uyarici etkisi olan kahve, kola ve sigara tuketimi azaltilmalidir. Gunluk egzersizler yapilmalidir. Cok yorulmaktan kaCinilmalidir. Sesten endişelenilmemelidir, kulak Cinlamasi insanlarin saGir olmasina ya da aklini kaybetmesine neden olmaz. Bu nedenle, sesler rahatsiz edici, ama onemsiz bir gerCek olarak kabul edilmeli, olabildiGince yok sayilmasinin oGrenilmesi gerekir. Sinirlilik ve gerginlik en aza indirilmeli, stresi kontrol altina alinmalidir.”
Yeni Hastaligimiz fibromiyalji
Her tarafim aGriyor”, “Sabah uyanamiyorum”, “Surekli yorgunum” diyorsaniz, okuyun…
CaGin hastaliGi ‘fibromiyalji’ dunyada yaşanan ekonomik krizle birlikte tetiklendi! ‘Her tarafim aGriyor’, ‘sabahlari uyanamiyorum’, ‘surekli yorgunum’ diyenlerin sayisi ekonomik krizden sonra artti. ozellikle kariyer kadininin muzdarip olduGu ve ‘orta yaş’ hastaliGi olarak bilinen fibromiyaljiklerin arasina ‘genCler’ de katildi
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmani Dr. Aynur ozenir Başol; CaGin hastaliGi haline gelen ve ekonomik krizle birlikte artiş gosteren kronik aGri sendromu fibromiyalji hakkinda şu bilgileri verdi:
Fibromiyalji nedir?
Yaşam kalitesini ciddi derecede bozan fibromiyalji; tukenmişlik sendromu, kronik aGri sendromu veya kronik yorgunluk sendromu olarak tanimlanabilir. Yaygin kas aGrilari, baş aGrisi, yorgunluk, bitkinlik, halsizlik, uyku duzensizlikleri ve bazen de spastik kolit dediGimiz tuvalete Cikma problemlerinin eşlik ettiGi kronik bir hastaliktir.
KALPLE YARIŞIYOR!
Gunluk hayati nasil etkiler?
Kişilerde iş kalitesini duşurur, dikkat ve algilamayi azaltir. Yaşam keyfinizi etkilediGi iCin motivasyonu ve verimliliGi duşurur. Amerika’da yapilan istatistiklerde; iş gucu kaybina yol aCtiGi iCin, maliyeti en yuksek hastaliklar siralamasinda, kalp hastaliklarinin ardindan ikinci sirada yer aldiGi belirlenmiştir. Yani ekonomiyi, iş hayatini ve gundelik yaşami olumsuz etkileyen fibromiyalji iCin ‘CaGin hastaliGi’ diyebiliriz.
En Cok kimlerde gorulur?
Kadinlarda ve genC erişkin grupta Cok sik gorulur. ozellikle menopoz doneminde artiş kaydediyor.
MuKEMMELİYETCİLER VE İŞKOLİKLER DİKKAT!
Neden daha Cok kadinlarda goruluyor?
Kadinlarda deGişen hormonal sistemlerin (adet donemleri, menopoz) ortaya CikardiGi stres ve kaygi, baş edilmesi guC durumlara neden oluyor. Bu durum, hastaliGin tekrarlamasinda ve yerleşmesinde uygun zemin hazirliyor. Kadinlarda menopoz ve stresin hastalik uzerindeki etkinliGini vurgulayan kortzol hormon Calişmalari da bunu desteklemektedir.
Kadinlarin adet donemleri, menopoz ve hormonal dengelerdeki deGişiklikler gibi fizyolojik etkenlere ek olarak; spor alişkanliGinin olmayişi, evde vucutlarina fazla yuklenmeleri, aşiri temizlik yapmalari ya da sik sik ev eşyalarinin yerlerini deGiştirmeleri gibi etkenler fibromiyaljiye zemin hazirliyor. Ayrica soGuk-sicak farkina maruz kalmak gibi Cevresel etkenler de fibromiyaljinin nedenleri arasinda sayilabiliyor.
Fibromiyaljinin nedeni nedir?
Nedeni tam olarak bilinmiyor. Daha Cok hassas yapili ve her şeyden Cabuk etkilenen kişilik yapisindakilerde goruluyor. MukemmeliyetCiler, işkolikler ve uygun olmayan Cevresel faktorlerin olduGu ortamlarda Calişanlar (mimarlar, diş hekimleri, ofiste masa başi işi yapanlar, borsacilar, gazeteciler…) bu grubun iCinde deGerlendirilebilir.
GENCLER DE FİBROMİYALJİK OLDU
Son donemde bir artiş var mi?
Fibromiyaljide son donemde bir artiş gozleniyor. Cunku ekonomik krizle birlikte hayat standardimizi korumak iCin Calişma tempomuzu artirdik; artik neredeyse iki kati Calişiyoruz ve yoruluyoruz. Alişilan iş ortamini, hayat şartlarini kaybetmek de hastaliGi tetikliyor. Gunumuz koşullarinda; kriz ortaminda, her evden bir kişinin işini kaybettiGi, yari maaşla gunluk yaşami devam ettirebilme gibi kaygilara sahip olduGumuz bugunlerde, yorgunluk ve stresle birlikte bu hastaliGin artiş gostereceGi de aşikardir.
ote yandan son donemde hastalik yaşi daha genC gruba da kaydi. Bunda; genC erişkin dediGimiz meslek okulu ya da universite bitirmiş, iş beklentisindeki genClerin bu beklentilerinin gerCekleşmemesi ve gelecek kaygisi da etkili oluyor.
Ayrica etrafimizdaki kişilerde surekli işsiz kalma kaygisinin yarattiGi stres bizi de etkiliyor. Calişma koşullarinin aGirliGi, gunluk yaşamin getirdiGi zorluklarin yol aCtiGi stresle tetiklenen hastalik; kişi koşullari deGiştiremediGinde iyice durum kisir donguye donuşuyor ve iyileşmesi giderek zorlaşiyor. Cunku stresle birlikte surekli kasilan kişide, bir sure sonra kasin kasilma ve gevşeme kabiliyeti ortadan kalkiyor; surekli kasilmiş adeleye baGli oluşan aGri da kronik aGri sendromuna neden oluyor.
Ayni zamanda nemli hava, soGuk, yorgunluk ve stres; iyileşme gosteren kişide, hastaliGin tekrarlamasina da yol aCiyor.
uC AYDIR ‘YORGUN’SANIZ DOKTORA GİDİN
Hastalik belirtileri nelerdir?
Hasta, aGrinin bir yerden başlayip butun vucuduna yayildiGini ifade eder. AGri; yanici, sizlayici olarak tarif edilir. Uyku bozukluGu; Cok uyuma, bazen uykusuzluk sonuCta derin olmayan ve dinlendirmeyen uykuyla birlikte kişinin duygu durumu bozulur. Yanici aGrilara bazen dengesizlik hissi, karin aGrisi ve tuvalete Cikma alişkanliklarinda deGişiklik gibi şikayetler de eşlik eder.
Tani nasil konulur?
Bir hastaya fibromiyalji teşhisi koymak iCin; uC ay şikayetlerin ve belirtilerin devam etmesi gerekir. En az 12 noktada (ensede baş-boyun geCiş noktasi, onde iman tahtasinin yani, omuz başlari, dirsek diş yuzu, kurek kemiGinin iC yuzleri, bel kalCa geCiş noktasi, kalCada diş yan diş, diz iC kisimlari vb.) aGriya hassas olunmasi temel şarttir. Hastanin şikayetlerinin ve hikayesinin yani sira yapilacak tetkiklerle tani konulur. Sik sik başka hastaliklarla kariştirilan fibromiyaljide, bu karişikliGi onlemek iCin yapilacak tetkikler buyuk onem taşir.
Hangi doktora gitmek gerekir?
Fibromiyalji hastalari teşhis iCin romatoloji uzmanina, tedavi iCinse fizik tedavi unitelerine başvurmali. Ancak komplike bir hastalik olduGu iCin tedavisinde birCok branştan destek alinabilir. Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzman hekiminin başkanliGinda; psikolog, iş-uGraşi terapisti ve fizyoterapistten yardim alinir. Gerekli olduGunda diGer branş hekimlerinden konsultasyon desteGi alinir ve tedavi multidisipliner şekilde yonlendirilir.
PATRONA DA İŞ DuŞuYOR!
Nasil tedavi edilir?
Fizik tedavi, egzersiz, ilaC tedavisi buyuk yarar saGliyor. Ancak şikayetlerin durumuna gore Ceşitli tedavi yontemleri uygulanabilir. orneGin; hastalardaki ruhsal dengesizlikler; asabi olmak, gunluk problemleri Cozmede guCluk, tahammulsuzluk ve huzunlu ruh halinden, depresyona kadar ilerleyebilir. Bu sebeple tedavilerinde ruhsal durumunu duzenleyen ilaClar kullanilir.
Hastalarda eşlik eden diGer bulgular arasinda; kabizlik-ishal -karin aGrilari gibi irritabl barsak sendromu dediGimiz bulgularin yani sira, sik idrara Cikma ve cinsel tatminsizlik ile isteksizlik de sayilabilir. Bu şikayetlerin varliGinda, fizik tedavi doktorunun dişinda, başka ilgili hekimlerden destek istenebilir.
Kas aGrilari iCin enjeksiyon tedavilerinden (noralterapi) yarar goren hastada iyileşme durumunun uzun sureli olmasi iCin spor onerilebilir. Germe ve aerobik egzersizleri programa alinabilir, stresi de kontrol ettiGi iCin yoga ya da tai-bo onerilebilir. Tedavi boyunca haftada uC gun-kirkbeş dakika yuzmesi de tedavinin başari oranini artirir.
Fibromiyalji hastalarinin yuzde 50’sinde tukenmişlik duygusu, baş etme guCluGu ve dayaniklilikta azalma vardir. Bu bulgularda ailenin ve iş Cevresinin tedavi surecinde destek olmasi gerekir. Aile, hastanin stresini azaltmasi ya da daha az yorulmasi konusunda; işverenler ise iş saatlerinin kişiyi daha az zorlayici şekilde duzenlenmesi ya da uygun iş pozisyonunun ayarlanmasi gibi konularda destek olabilir.
KENDİNİZE UYGUN HOBİ VE SPORU KEŞFEDİN
Fibromiyaljik olmamak iCin ne gibi onlemler alabiliriz?
• Hava koşullarina uygun giyinme
• Havasiz ortamlardan kaCinma
• Hava akimlari arasinda kalmama
• Sigarali ortamlarda bulunmama
• Stresten kaCinma, stresle mucadele yollarini oGrenme
• Kendisiyle barişik yaşayabilmesi iCin gerekirse psikolog desteGi almak
• SaGlikli beslenme
• İş-dinlenme saatlerini uygun ayarlama
• Calişma ortamini duzenlemek: Ergonomik koltuk, uygun yukseklikte masa, goz hizasinda bilgisayar monitoru, dirseGin-kolun duşmesini engelleyen klavye gibi.
• Kendine uygun, gerCekten severek yapacaklari ve relaks olabilecekleri hobiler edinmek
• Kendine uygun sporu yapma
• Yoga, yuzme, thai-chi ve tai-bo gibi ruh ve vucut butunluGu getiren aktiviteler yapmak